24 january 2023,  Flor Linckens Het archetype van Jürgen Brodwolf

Livingstone Gallery presenteert tot 12 februari een solotentoonstelling van Jürgen Brodwolf, ter gelegenheid van de negentigste verjaardag van de Zwitserse kunstenaar, die nog steeds actief is.  

Brodwolf werd in 1932 geboren in Dübendorf, in de buurt van Zürich. Vanaf de late jaren veertig werd hij opgeleid tot tekenaar en lithograaf, maar na zijn studie reisde hij af naar Parijs omdat hij merkte dat hij een interesse had ontwikkeld voor de schilderkunst. Daarna verhuisde hij naar het pittoreske Zwitserse dorpje Brienz, waar zijn carrière officieel van start ging. Eerst als graficus, vervolgens als restaurateur van middeleeuwse fresco’s en als glasschilder voor Duitse kerken. In deze periode deed Brodwolf belangrijke materiaalkennis op die hem later van pas zou komen. Vanaf de jaren zestig brengt de kunstenaar ook jaarlijks tijd door in Berlijn, waar hij in aanraking komt met nieuwe kunstvormen. 

In 1959 zou hij de vorm ontdekken die een belangrijke rol zou gaan spelen in zijn praktijk: de zogenaamde ‘Tubenfigur’, buisfiguren die hij vervaardigde uit uitgeknepen tubes, waarbij resten van verf en halfzichtbare etiketten nog verraden waar het materiaal zijn oorsprong vond. De buisfiguren vinden gedurende zijn carrière ook hun weg naar tekeningen, (grotere) sculpturen en foto’s. Brodwolf is gefascineerd door het menselijke figuur en is daarbij altijd op zoek naar de relatie tussen kunst en alledaagse voorwerpen, waaronder ook borstels en tegels. Het ‘Tubenfigur’ werd een archetype, een personage dat symbool staat voor de menselijke ervaring in de breedte.

De buisfiguren zijn zichtbaar in collages, tekeningen en sculpturen met daarin niet zelden onconventionele materialen, die daardoor een nieuwe context krijgen. Ondanks het feit dat zijn buisfiguren meestal een hoofd en armen missen zijn de vervormde figuren onmiskenbaar menselijk. Herinneringen en de dood spelen hierin een belangrijke rol. De veelal melancholische figuren maken een evolutie door in zijn praktijk, onder meer in de vorm van papier, canvas en pigment — goed te zien in het bovenste beeld — maar de tubevorm vormt hiervoor een significante basis. 

In 1968 krijgt Brodwolf een beurs van de kunstacademie in Berlijn, waar hij zijn praktijk verder uitwerkt. Tussen 1982 en 1994 werkte hij als hoogleraar beeldhouwkunst aan de Staatliche Akademie der Bildenden Künste in Stuttgart. Sindsdien woont en werkt hij in een oud ziekenhuis in Kandern (Zwitserland), waar vanaf 2005 ook de Jürgen Brodwolf Foundation gevestigd is. Hier maak je niet alleen kennis met het werk van de kunstenaar, maar ook met zijn eigen bijzondere kunstcollectie.

De kunstenaar sleepte verschillende prijzen in de wacht, waaronder de Böttcherstraße Art Prize, de Kunstpreis der Künstler en de Erich Heckel Prize. Zijn werk was te zien in meer dan 200 tentoonstellingen, waaronder in het Museum of Contemporary Art Australia (MCA), het Museum voor Hedendaagse Kunst in Oslo, documenta 6 (1977) en de Biënnale van Venetië (1982).